“Moje miasto Łódź, tam wszystko się zaczęło” – mówi Leon Weintraub. W 1939 roku miał pójść do gimnazjum, tymczasem wraz z matką i siostrami trafił do getta. Praca, głód, codzienna walka o przetrwanie, Wielka Szpera, wreszcie wywózka i gehenna obozowa. Jego losy możemy poznać dzięki Magdzie Jaros, która doprowadziła do publikacji szczerej, intymnej rozmowy, czyli książki “Pojednanie ze złem”.

Leon Weintraub był jeszcze dzieckiem, kiedy został więźniem łódzkiego getta. Stamtąd trafił do obozów – najpierw Auschwitz-Birkenau, a później kolejno Gross-Rosen, Flossenburga i Offenburga, podobozu Natzweiler. Dziś bohater tej trudnej historii ma 95 lat i próbuje odpowiedzieć na pytanie: Czy po takich doznaniach można znaleźć sobie miejsce wśród ludzi?

Czy można wybaczyć te niegodziwe zbrodnie?

Jak przekonuje w książce “Pojednanie ze złem”: “Często spotykałem się z pytaniem o moje stanowisko wobec sprawców. Wybaczenie, czy też usprawiedliwienie tych przekraczających ludzką wyobraźnię zbrodni nie jest dla mnie możliwe.

Pozostaje więc pojednanie, które po zaprzestaniu wysuwania wzajemnych zarzutów i zakończeniu nakręcania spirali wrogości i zła pozwala wspólnie tworzyć ludzką przyszłość. Jako ocalały z Zagłady świadomie przyjąłem tę postawę: gotowość do pojednania”.

Dziś Leon Weintraub pomimo zaawansowanego wieku intensywnie podróżuje by przekazywać podczas licznych spotkań z młodzieżą informacje o tych dziejach, które są dowodem, że byliśmy, jesteśmy i będziemy, wbrew temu, co naziści zamierzali zrobić – unicestwić ludzi żydowskiego pochodzenia.

“Pojednanie ze złem” to też jego spojrzenie na to, co dzieje się dziś, na widmo odradzającego się nacjonalizmu. Leon Weintraub chce mówić o przeszłości głośno, żeby uświadamiać, jakie są konsekwencje dzielenia ludzi, umniejszania im.

Książka ukazuje się pod honorowym patronatem Muzeum Historii Żydów Polskich oraz Centrum Dialogu im. Marka Edelmana.

“Pojednanie ze złem” polecają między innymi Marian Turski, przewodniczący Rady Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN: “Czym różnią się wspomnienia Leona Weintrauba od poprzednich tego typu pamiętników? Relacja obdarzonego znakomitą pamięcią ocaleńca z getta łódzkiego, z Auschwitz, Gross-Rosen i Flossenbürga  daje nam dodatkowy, bardzo osobisty wgląd w ten ponury rozdział dziejów. Lecz co najważniejsze: autor, wybitny lekarz, dzieli się z nami wyznaniem, jak odbudowywał swoje życie po Zagładzie. A musiał czynić to trzykrotnie! Jak współżyć z otoczeniem bardzo często nieprzyjaznym? Czy można współżyć?”

Natomiast Joanna Podolska, dyrektor Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi, pisze: “Mimo potworności, jakich Leon Weintraub doświadczył w swoim życiu, nieustająco wierzy, że dialog i wzajemny szacunek są drogą do poprawienia świata. I nie są to tylko słowa, ale idą za nami czyny. Wszystkim bliskim sobie i znajomym ludziom nieustannie powtarza, że należy do każdego podchodzić z szacunkiem, bo nie liczy się religia, narodowość, kolor skóry, ale najważniejsza jest relacja człowiek-człowiek. Determinacja, z jaką chce ze swoim przesłaniem dotrzeć do Polaków, Niemców i Żydów, których połączyła i podzieliła historia, wzbudza mój wielki podziw.”

“Pojednanie ze złem”, to nie jest wielka historia, to opowieść o człowieku, o jego sile, ale i o słabościach. Trudna, zaskakująca, a momentami – wbrew pozorom – zabawna.