Francesco Hayez, „Zniszczenie Świątyni Jerozolimskiej” (1867)

Elu we-elu. Narodziny demokratycznego judaizmu

JOANNA MARIA MACHEL

DWA TYSIĄCE LAT OPŁAKIWANIA DRUGIEJ ŚWIĄTYNI WYMAZAŁO Z PAMIĘCI WSZELKĄ KRYTYKĘ, JAKĄ KIEROWANO W JEJ STRONĘ, ZANIM ZOSTAŁA ZBURZONA.

Okres na krótko przed i po churbanie (zburzeniu Świątyni) to czas konfliktów, kłótni i dramatycznych zmian w judaizmie. Religia starożytnych Izraelitów, do tej pory w dużej mierze sekciarska, wyszła z tego kataklizmu odmieniona i zjednoczona. 

Błędem jednak jest ujmowanie historii judaizmu w sztywno określone ramy: najpierw, do zburzenia Drugiej Świątyni, judaizm biblijny, a potem nagłe przejście w judaizm rabiniczny, który kompletnie różnił się od poprzednika. Religia Żydów istnieje do dziś, ponieważ była w stanie zachować niezmienny rdzeń (Torę), dostosowując się równocześnie do nowych realiów, współgrając z obcymi ideami i redefiniując się w kolejnych epokach. Fundamenty pod współczesny judaizm postawili już wysiedleńcy w Babilonii i prorok Jeremiasz w swoim słynnym, skierowanym do nich liście. 

Przez kilkaset lat mieszały się ze sobą różne religijne i polityczne idee, wykluwały się nowe podejścia, a inne umierały. W powiązaniu z wydarzeniami politycznymi, takimi jak utworzenie nowej dynastii Hasmoneuszy czy konflikty między kastami sprawującymi władzę a uczonymi, powstawał nowy judaizm. Zburzenie Świątyni niczego nie stworzyło – było jedynie katalizatorem zmian, które działy się już od kilku pokoleń. 

PRZED CHURBANEM

Czytając teksty, które powstały znacznie po churbanie, można odnieść wrażenie, że wszyscy Żydzi bez wyjątku uwielbiali i czcili Świątynię. Regularnie zanosili tam ofiary i szanowali jej kapłanów. W rzeczywistości społeczeństwo żydowskie było bardzo podzielone. Osoby należące do saduceuszy lub z nimi sympatyzujące widziały w Świątyni jedyną formę religijności, a kontrolujący ją kapłani mieli wyłączność na zarządzanie świętymi tekstami i ich interpretacją. 

Większość społeczeństwa była jednak nastawiona do saduceuszy sceptycznie lub wręcz wrogo. Postrzegano ich jako zdrajców i kolaborantów, ponieważ bardzo chętnie bratali się z władającymi wówczas Judeą Rzymianami i przejmowali ich zwyczaje. Od wielu pokoleń wśród Żydów byli mędrcy i nauczyciele, którzy głosili, że każdy może uczyć się Tory, a Świątynia to miejsce skorumpowane i niekoszerne. Osoby te oferowały inne sposoby na budowanie relacji z Bogiem – skrupulatne przestrzeganie praw czystości duchowej, studiowanie Tory i modlitwę. Odrzucały zaś składanie ofiar w nieczystej Świątyni, a ołtarze tworzyły na własnych stołach.

Jeszcze inne grupy nie zgadzały się nawet z tym podejściem i jedynie w całkowitej izolacji widziały szansę na święte życie. Zakładano komuny na pustyni, aby w ściśle określonej regułami religijnymi społeczności czekać na przyjście kogoś, kto ocali wszystkich. W tym przypadku Świątynią była cała społeczność, a życie w niej stanowiło rytuał ofiarny.

Każda z sekt uważała, że to ona jako jedyna wyznaje właściwą formę judaizmu, a wszystkie inne są nieczyste i błędne. Głównym przedmiotem sporów – elementem, który rozpalał gniew i uniemożliwiał pojednanie – były prawa związane ze Świątynią. Nie było tutaj miejsca na kompromis czy akceptację odmiennych postaw. 

PO CHURBANIE

Zniszczenie Świątyni było tragedią dla wszystkich grup – nawet jeśli uważały ją za (tymczasowo) nieczystą. Wraz z runięciem murów zniknęło uświęcone centrum kosmosu, symbol Bożej opieki i obecności. Wydawało się, że Rzymianie i ich bogowie zwyciężyli nad pozbawionym mocy Izraelem i ich Stwórcą. 

Do problemów natury teologicznej należy dołączyć te związane z konsekwencjami walk i wojen. Najdotkliwiej odczuwano je w Jerozolimie i okolicach – zniszczenia i liczne aresztowania musiały znacząco wpłynąć na życie mieszkańców tych terenów. Wraz ze stratami materialnymi wojna przyniosła kres istniejącym strukturom społecznym i narodowym.  

„JAWNE I JEJ MĘDRCÓW”

Według znanej legendy raw Jochanan ben Zakaj podstępem wydostał się z oblężonej Jerozolimy, a generał Wespazjan w podziękowaniu za przychylną przepowiednię obiecał mu swą pomoc. Raw Jochanan poprosił o „Jawne i jej mędrców”, czyli miasteczko, w którym mieściła się słynna akademia. Mając przed sobą wizję całkowitego zniszczenia Jerozolimy, Jochanan postanowił ratować to, co według niego było duszą narodu: Torę i jej interpretacje.

Przez kilkadziesiąt lat działała tzw. koalicja z Jawne. Należeli do niej Żydzi z różnych grup – zarówno faryzeuszy, jak i saduceuszy oraz innych pomniejszych sekt i społeczności.

Panuje przekonanie, że po churbanie grupa faryzeuszy była jedyną, która przetrwała kataklizm. Że Sanhedryn z Jawne „wyczyścił” judaizm z innych sekt, wyeliminował niebezpieczne księgi (słowem – dokonał kanonizacji) i ustalił, co jest „ortodoksją”, a co znajduje się poza jej ramami. Tak jednak nie było. Faryzeusze z pewnością stanowili największą grupę, ale nie jedyną. Po przegranej wojnie różnice między odłamami przestały być istotne. Zasada była jedna: albo odrzucasz stare sekciarstwo, albo musisz odejść. 

Uczeni, którzy zgromadzili się, aby kontynuować naukę i zaadoptować judaizm do nowej sytuacji, wykazali się niesamowitą przenikliwością i zdolnością analizy. Nie bez powodu uczymy się, że przyczyną zniszczenia Drugiej Świątyni było sinat chinam – „nienawiść bez powodu”. Rabini rozumieli, do czego doprowadziła owa nienawiść i podejście „my albo nikt”. Z poczucia odpowiedzialności za przyszłe pokolenia porzucono spory sprzed churbanu i zaczęto budować. 

Świątynia – największy punkt zapalny – przestała istnieć. Nie było już powodu, aby się o nią kłócić. Mędrcy, zamiast przesadnie skupiać się na przeszłości, starali się pomóc swym współbraciom w radzeniu sobie z nową rzeczywistością. 

NOWE ZASADY

Rabini nie budowali niczego od podstaw. Nie tworzyli nowej religii. Wykorzystali znane struktury, dostosowując je do nowych potrzeb. Synagogi istniały już od dawna – pierwsze zaczęto budować w czasie niewoli babilońskiej (nazywano je tam mikdasz meat, „małą świątynią”). Żydzi powracający do Ziemi Izraela stawiali je w swoich wioskach. Nie widziano w nich konkurencji dla Świątyni, gdyż służyły całkowicie innym celom. Nigdy nie składano w nich ofiar. Miały charakter demokratyczny, ich głównym zadaniem było skupianie lokalnej ludności. Przychodzono tam, aby posłuchać wędrownych nauczycieli czy spotkać się z okazji świąt i większych wydarzeń. Powoli powstawał kanon modlitw, które odmawiano poza Świątynią. Mędrcy interpretowali Torę i nauczali, że każdy Żyd ma do niej prawo. Religia okresu Drugiej Świątyni była pod silnym wpływem przeżyć wygnania babilońskiego, kiedy to zasiane zostały zmiany, które rozkwitły w pełni pod koniec panowania Hasmoneuszy i po 70 r. n.e.

Po zburzeniu Świątyni znaczenie synagog wzrosło. Uniknięto za ich pomocą poczucia nagłej pustki – stanowiły filar, o który można było się oprzeć. Dzięki temu, że faryzeusze już wcześniej budowali rytuał świąteczny poza murami Świątyni, teraz istniały już gotowe rozwiązania. Stopniowo odchodzono od wymogów obrzędu ofiarnego i, używając jako fundamentu cytatów z Tanachu (szczególnie z proroków), przekierowano praktykę judaistyczną na nowe tory. Część rytuału świątynnego trafiła do domów i synagog, chociażby tradycje związane z lulawem (na święto Sukot) czy dęciem w szofar.

Nie mamy dokładnych danych na temat tych kluczowych lat tuż po churbanie. Pierwsze zapisy pochodzą z Miszny, którą spisano około stu lat później. Nie wiemy, jak dramatyczne było leczenie z podziałów i kierowanie się ku demokratyzacji i pluralizacji dysput. Wiemy natomiast, że po kilkudziesięciu latach środowisko mędrców wyłoniło się jako przywódcy społeczeństwa i narodu. To oni ukształtowali praktyczne prawo żydowskie. 

LO BA-SZAMAJIM HI

Rabini stworzyli nową metodę współpracy. Zamiast „albo moja interpretacja prawa, albo żadna”, przyświecała im teraz zasada „zgadzamy się, że mamy różne opinie”. W Misznie i Talmudzie odnotowano postawy mniejszościowe, które zostały odrzucone – jeśli autorzy tych opinii zaakceptowali decyzję większości, mogli pozostać we wspólnocie, a ich słowa miały szansę przetrwać. Przyjmowano zdanie większości, ale pozwalano na sprzeciw i różnice w interpretacji Tory. Nie akceptowano za to braku woli do kompromisu. 

Jedną z najważniejszych agadot obrazujących tę postawę jest słynna opowieść o piecu Achnaja (Tanur szel Achnaj). Rabi Eliezer nie zgadza się w niej z opinią większości. Prosi Niebiosa o wsparcie jego stanowiska, rabini jednak nie chcą przyjąć objawionych im cudów za argumenty w sporze. W końcu bat kol (głos z nieba) oburza się, dlaczego Chachamim nie chcą przyjąć opinii Eliezera, skoro popiera go sam Bóg. Oni jednak odpowiadają: Lo ba-szamajim hi – „Ona [Tora] nie jest w niebie” (TB, tr. Bawa Mecija 59b). Skoro Bóg przekazał ludziom Torę (wraz z instrukcją, jak ją interpretować), teraz należy ona do nich i nie ma już miejsca na cuda i nadprzyrodzone argumenty. Skoro sam Bóg napisał w Torze, „aby się skłaniać ku większości” (Szemot 23:2), pozostaje tylko dyskusja i demokratyczne głosowanie. Rabi Eliezer został ekskomunikowany, lecz nie dlatego, że nie zgadzał się z Mędrcami, ale ponieważ nie był w stanie pogodzić się ze swoją przegraną w głosowaniu. 

ELU WE-ELU

Kolejną historią obrazującą nowy, pluralistyczny stan rzeczy, jest opowieść o sporach szkół Hilela i Szamaja. Konflikt między nimi był tak głęboki, że mówiono nawet o istnieniu w Izraelu dwóch Tor. W końcu, aby pogodzić zwaśnione strony i zaprowadzić pokój, bat kol oznajmia: „i te, i te [opinie] są słowami żywego Boga (elu we-elu diwrej Elohim chajim), ale halacha jest według domu Hilela” (TB, tr. Eruwin 13b). Idea, że możliwe jest odrzucenie opinii pochodzącej od samego Boga i nie grozi za to wyrzucenie poza nawias społeczności żydowskiej, była prawdziwie rewolucyjna. Nastąpiło całkowite odejście od sekciarstwa sprzed zburzenia Świątyni. 

REWOLUCJA/ NIE-REWOLUCJA

Choć używam tu słowa „rewolucja”, rabini nie wymyślili niczego nowego. Nie stworzyli nowej religii, która jedynie przypominała tę z czasów Świątyni. Byli w stanie umiejętnie budować na istniejących już fundamentach, rozwijając idee, które istniały w łonie społeczności żydowskiej od setek lat. Wykorzystali elementy, z którymi ludzie byli już dobrze zaznajomieni (synagogi, częściowy rytuał świąteczny czy modlitwy), rozszerzając ich funkcje bądź reinterpretując ich znaczenie. Modlitwy stały się zamiennikiem ofiar składanych regularnie w Świątyni, podobnie jak akty dobroczynności i wspierania biednych. 

PRENUMERATA
Aby nie popaść w paraliżującą żałobę po tragedii zburzenia Świątyni, Raban Gamliel zalecił symboliczne wyrażanie bólu po stracie, z którą jesteśmy w stanie nauczyć się żyć. Wzorując się na proroku Jeremiaszu, który wygnańcom babilońskim doradzał sadzenie winorośli, budowanie domów i pracę dla dobra kraju, Gamliel nakazał, aby żyć dalej, ale nie zapominać.

Z religii opartej na kulcie świątynnym, w której mała grupa wybrańców miała status pośredników i strażników dostępu do boskości, rabini byli w stanie przekształcić judaizm w religię prawdziwie demokratyczną. Od teraz każdy Żyd miał być panem swojej duchowości. Mędrcy poprzez strukturę modlitw oraz nacisk na studiowanie Tory otworzyli niejako „bramy Nieba” dla wszystkich. Pokazali, że można spierać się na gruncie interpretacji prawa, pozostając jednocześnie w ramach tej samej religii, bez potrzeby wykluczania i tworzenia nowych, wrogich wobec siebie sekt. Pozycje mniejszościowe są zapisywane w świętych tekstach, a ich autorzy nie są wyrzucani poza nawias, jeśli tylko zaakceptują, że większość może się z nimi nie zgodzić. Historia o koalicji rabinów z Jawne jest dającym nadzieję przykładem na to, że grupowe wyciąganie wniosków z popełnianych błędów jest możliwe. Jeśli w swych działaniach będziemy kierować się szczerą troską o przyszłość bliskich, uratujemy duszę narodu.  

When Jews are targeted – and it’s not antisemitism

AMY KLEIN

It was right before the High Holy Days. I was worried about the spread of the disease through the Jewish community, and I just wished we Jews would follow the clear science directives.

Illustrative photo: Residents of Borough Park in Brooklyn, last month.
(photo credit: BRENDAN MCDERMID/REUTERS)

‘Don’t write about the Jews,” I kept saying to myself in the fall as New York City’s COVID-19 numbers started rising slowly in certain hot spots. I didn’t want to write about the Jews because, although I have a long career in Jewish journalism (starting at The Jerusalem Post in the 1990s), in the last few years I’ve been focusing on health, infertility and parenting stories.

However, on my way to Brooklyn to see my extended family, I kept passing hordes of very mask-less, very obvious-looking Jews (men with long black coats and peyot, side curls; women wearing very modest clothing and sheitls, wigs, etc.) in Williamsburg, Crown Heights and Borough Park. My immuno-compromised relatives in Brooklyn, who were extra careful, kept telling me of friends and relatives who didn’t “believe” in the virus or in the science of wearing masks. My ultra-Orthodox cousin told me she wouldn’t get tested for antibodies because she’d heard “they” were tracking “us.” Friends – Jews and non-Jews alike – kept asking me, a former Orthodox Jew, why my people weren’t wearing masks.

It was right before the High Holy Days. I was worried about the spread of the disease through the Jewish community, and I just wished we Jews would follow the clear science directives. So I wrote about the Jews, to the Jews, in the New York Post: “To My Fellow New York Jews, I Beg: Wear the Damn Mask.”

This was around the time of the demonstrations in Borough Park (where a Jewish journalist was attacked), when cries of antisemitism were being hurled at elected officials for singling out ultra-Orthodox Jews. To be fair, it wasn’t only the ultra-Orthodox who were flouting social-distancing recommendations and face coverings (see: President Donald Trump), but plenty of concentrated Jewish communities were: Syrian Jews in Deal, New Jersey, according to The Wall Street Journal; the Five Towns on Long Island; the Persian Jewish community Great Neck – and the list goes on. And of the top 10 hot spots in the New York City area, there were a few non-Jewish ones such as in Queens (Corona, ironically), Staten Island, and the Bronx, but they were the exceptions to the rule. However, the close-knit, community-loving religious neighborhoods had a particularly high rate of COVID-19.

“Jewish residents assert the media scrutiny is disproportionate compared to other neighborhoods and is due to the media’s bias against religious Jews,” Hamodia’s English edition asserted. Tablet called antisemitism, too: Mayor Bill De Blasio “scapegoated the Jewish community for the spread of COVID in New York, while defending mass protests,” (conveniently omitting that there was no significant rise in cases traced to the masked protesters who took to the streets).

A number of people came after me on social media, too, with their “What about-ism” (so-and-so is also doing the same thing), and saying how anyone like me who singles out the Jews is antisemitic.

“You have to understand that religious Jews stand out,” a religious woman from Brooklyn wrote to me in a 20-point Twitter missive about the nuances of the local government’s inept and uneven response.

WAS I MISSING something? Did I not understand how important it was for religious Jews to congregate, to pray three times a day, to gather together in communal settings? Could I not see how unfair it was singling out Jews? I had to ask myself: Was I being antisemitic?

As someone who went to day school for 18 years, topped off by seminary in Israel, not to mention having lived in Jerusalem as a citizen for more than seven years, I get antisemitism. I get that it’s on the rise here in America (no, I won’t engage in the “what about-ism” of which party is more responsible), and around the world. I understand the impetus to be on the lookout for it everywhere and to protect our people from danger.

But after scouring the New York City case numbers by zip code (Yay! My hometown of Midwood is #1!), reading the religious press, and listening to the Twitter accusers, I still don’t understand how it’s wrong to call out communities where COVID-19 is on the rise. I also don’t get how I am the antisemitic one for just wanting my people to wear masks, especially those who are so obviously identifiable to others. I actually want to stop antisemitism, to stop giving people ammunition for it.

“Dina demalchuta dina,” I wrote to my online critics, referencing the ruling that the law of the country is binding. Even though there is no actual law to wear a mask (not yet, not under this president), the ruling applies to the customs of the land.

“Shame you weren’t there to post that dina dimalchuta dina line on Twitter when the Jews were told to wear a star. If only we complied,” @theRanterman wrote to me on Twitter.

I would have laughed if it weren’t so sad, equating a health recommendation to save lives (130,000 in the US) with a Nazi edict that killed six million Jews.

Masks = Hitler? Herein lies the danger of “The Jew Who Cried Wolf.” Everything can’t be Nazism, Hitler or even antisemitism. Sure, there are plenty of people who don’t wear masks (Again, see Mike Pence and his infected staff), or who follow social distancing rules, and I sure hope their people call them out on it. The only thing I can do is worry about mine: Kol Yisrael areivim zeh la’zeh – “All Jews are responsible for one another.”

These days, though, as the numbers in New York and New Jersey continue to climb (not as high as the rest of the country, thankfully), I am beginning to feel hopeful for my people. Great rabbis are calling on their communities to wear masks (even if they need to show rulings how to wear it on your face on Shabbat to not transgress the law against carrying on the day of rest). Lakewood rabbis are encouraging testing, too. It may not be enough to stave off the “dark winter” before a vaccine is available, but I hope by next Purim, the Jewish people can rejoice. La’yehudim hayta ora v’simcha: “The Jews had light and joy.” So it should be for us.

★ Amy Klein is the author of The Trying Game: Get Through Fertility Treatment Without Losing Your Mind.

A cynical ploy by bankrupt Palestinian leadership

Bishara A. Bahbah

Desperately needed elections and unity are not on the horizon. For one thing, Mahmoud Abbas would lose, and he knows it

A Palestinian girl wearing a protective face mask amid the coronavirus pandemic takes part in a rally in support of Palestinian President Mahmoud Abbas in the West Bank town of Tubas, Sunday, Sept. 27, 2020. (AP Photo/Majdi Mohammed)

After what the Palestinian Authority (PA) perceived as a betrayal when the UAE and Bahrain normalized ties with Israel and an added slap in the face when Mahmoud Abbas failed to muster an Arab League condemnation of their diplomatic moves, Abbas has suddenly been struck by the urgent need for Palestinian unity and elections.

Abbas, it seems, sought to respond to the Arab governments’ indifference to his continual whining by reaffirming, through elections, the legitimacy of his long-expired mandate to rule as president of the PA. While elections and unity are genuinely needed, the call to hold them is but a ploy by corrupt and defunct Palestinian leadership both in Ramallah and Gaza.

Here is why I believe neither elections nor unity will materialize, and why, under current conditions, they actually should not take place:

In elections for the presidency of the PA, Abbas would lose. In public opinion polls in the Occupied Palestinian Territories, more than 60 percent of Palestinians want Abbas to resign. Unless the Fatah faction nominated someone else – which is unlikely — they would likely lose leadership of the PA. Unfortunately, Abbas, even at the advanced age of 84, won’t let go of the reins of power out of fear that he and his sons would be brought to justice for corruption and embezzlement.

The current system is antiquated and rigged. It will not permit new, independent young men and women the opportunity to enter politics. True elections do not mean merely shuffling the cards. Fatah’s members of the Legislative Council are finished. The Palestinian people demand new blood, new faces, new ideas, and people who are not corrupted by the system.

The danger of a Hamas victory: Yes, Palestinians want unity but, unity under a theocracy? An Islamic state in Palestine, even one that is democratically elected, is unacceptable under any circumstances. Palestine must never be run by mullahs, religion belongs at home. If Hamas wants to impose its theocracy on Palestine, then to hell with Hamas. We do not need it – not in the name of unity nor in the guise of getting rid of the occupation. Palestine is secular and must remain so.

Ultimately, Israel calls the shots. Palestinians can plan for elections within six months or a year, but have they forgotten that they are under occupation? If the occupier Israel chooses to disrupt elections in the West Bank, it can easily do so. For example, it can simply ban East Jerusalem Palestinians from participating in elections by refusing to renew their benefits or identity cards if they are found to have voted in the Palestinian elections. Palestinians in Gaza can vote, and (short of bombing Gaza on election day) Israel cannot stop them.

Regional Shift

Adding to the local complications of a potential Palestinian elections, are the new regional hosts for negotiations among the factions. The election and unity talks are being held in Turkey and Qatar. Previously, Egypt traditionally oversaw reconciliation talks between Hamas and Fatah. The fact that the talks are now being held in those two countries clearly implies a regional shift in preference among current Palestinian leaders. The Turkish-Qatari alliance is bitterly opposed to the rest of the Arab Gulf. The Turkish-Qatari alliance is supportive of the Muslim Brotherhood – an ominous sign for Palestine should the unity and election talks, ever succeed.

It’s the economy…

A central reason why Abbas has called for unity talks and elections is economic. The World Bank is estimating that, with the pandemic, the poverty level in the West Bank will double this year to over 30%, while in the Gaza Strip it will jump to 64% of the population. In the first seven months of 2019, aid from the Arab countries to the PA totaled $267 million. During the same period of 2020, it dropped to a mere $38 million. And in May, because of Netanyahu’s threat to annex the Jordan Valley the PA stopped accepting the tax revenue Israel collects on its behalf. The average monthly tax revenue, which exceeds $190 million, represents over 50% of the PA’s budget.

In other words, the PA is close to being financially bankrupt, if not already bankrupt and highly dependent on local bank loans. Approximately 150,000 civil servants and security-related employees depend on salaries from the PA. These people have been receiving 50 percent of their salaries or less since May 2020 because Abbas refuses to accept taxes collected by Israel that belong to the Palestinian people.

If you are the head of a family in the West Bank or Gaza, how would you feel about politicians playing with the livelihood of your family and depriving you and your children of life’s basic necessities?

Politics or not, those families would say, the Palestinian decisionmakers are not suffering. They have their cars, their bodyguards, their three meals a day, their health care needs, their Israeli-issued VIP passes, and everything else they desire. The politicians are viewed as playing politics with people’s lives and their basic needs. As I was told recently by a prominent individual in the West Bank, the only link that exists now between the PA and many of the people in the West Bank is the economic dependence of those people on the PA – nothing more, nothing less.

What’s next?

Elections are sorely needed both in the West Bank and Gaza and they should include Palestinians in East Jerusalem. However, the elections should not be for a predetermined list, preselected to ensure that those who are in power now continue to be in power for years to come.

Abbas should not even be considered for any position in the event elections are held. With his ill-gotten wealth, he should find a nice villa in the Alps and retire there permanently. The perennial failed leadership should make space for new blood – the entire executive committee of the PLO should resign; all of Fatah’s central committee should resign; and Hamas’s current leadership should be sacked. In fact, at the moment, Gaza is the only place where elections can realistically be held without Israeli interference. Elections should be held there. Let all the parties run, and let a new, hopefully, progressive leadership emerge.

And, here is a revelation. Most voters are independents. In the United States, for example, there are more independents than Democrats and Republicans combined. In Palestine, undoubtedly, there are more independents than members affiliated with all parties combined. Given the number of independents, they have to have a fair share of seats to reflect their numbers. They are closer and more sensitive to the needs of the people rather than their allegiance to their parties. In other words, Fatah, Hamas and the other parties combined should be in the minority while independents should have the largest number of seats in the Legislative Council and the PLO’s various legislative bodies and its executive committee.

Finally, a word to Israelis

True, you might, within a year or several years, establish diplomatic ties with all the Arab states and sideline dealing with the Palestinians and the occupied territories. As someone who strives for peace, let me be blunt: Your source of peace is right next to you. Unless you make peace with the Palestinians and agree with them on a fair and equitable two-state solution that meets the basic demands of the Palestinian people, you will never have peace and security.

Or, would Israel and world Jewry prefer to have a de facto bi-national state?

Make peace with your neighbors — the Palestinians — and you will be secure and at peace. With the near demise of the most cunning and most sleazy of all your prime ministers, Benjamin Netanyahu, you, the Israelis might finally have the real peace that 77% of you have recently said you would rather have over annexation and occupation.

ABOUT THE AUTHOR
Professor Bahbah taught at Harvard University, where he was the associate director of its Middle East Institute. He was the editor-in-chief of the Jerusalem-based al-Fajr newspaper, and served as a member of the Palestinian delegation on arms control and regional security.