Polscy Żydzi w łagrach sowieckich

Agata Sagan

Przeglądam listy osób więzionych w republice Komi sporządzone przez Fundację „Покаяние”:

БЛЯЙХМАН ГЕРМАН ХИЛЕВИЧ, 1920 г.р., еврей, м.р. г. Варшава…
ГРЮНМАН ЮЛИЙ ИОСИФОВИЧ, 1907 г.р., еврей, м.р. г. Варшава…
ДАНЦИГЕР АДЕЛЯ ВОЛЬФОВНА, 1897 г.р., еврейка, м.р. г. Варшава…
ЗИЛЬБЕРШТЕЙН ШМУЛЯ СРУЛЕВИЧ, 1904 г.р., еврей, м.р. г. Варшава…

Z danych zebranych przez Ośrodek „Karta” dla Workuty i okolic wynika, że prawie 18% Polaków, którzy trafili do tamtejszych łagrów w latach 1939 –1944 było pochodzenia żydowskiego. To dwa razy więcej niż było ich w przedwojennej populacji Polski.

Są i polscy Żydzi z innych miast: z Bielska, Brod, Kocka, Lublina, Łodzi, Pułtuska, Radomia, Tomaszowa Mazowieckiego, Wilna i najprzeróżniejszych wsi – niektórych przyznam, że nie rozpoznaję z nazwy lub nie mogę znaleźć na mapie. Być może już ich nie ma, jak na przykład ma to miejsce na terenie dzisiejszej zachodniej Białorusi. Czasem też nie są po prostu wymienione z nazwy. Z danych zebranych przez Ośrodek „Karta” dla Workuty i okolic (najbardziej znanych łagrów Komi i jednych z najbardziej znanych w całym Związku Radzieckim) wynika, że prawie 18% Polaków, którzy trafili do tamtejszych łagrów w latach 1939–1944 było pochodzenia żydowskiego. To dwa razy więcej niż było ich w przedwojennej populacji Polski. Po 1944 roku z oczywistych względów był to znacznie mniejszy procent, ale ponieważ Polaków trafiało kilkakrotnie więcej, liczbowo było to wciąż dość dużo osób. Workuckie łagry nie były jakimś wyjątkiem. W innych miejscach, a przynajmniej w wielu z nich, było podobnie.

Pogrzeb Wiktora Soldingera, Workuta, 1955 r. Zdjęcie ze zbiorów rodzinnych autorki

czytaj wiecej tu .. Polscy Żydzi w łagrach sowieckich