“O polskich Żydach szeptem i krzykiem: Sztuka pamięci” [cz. II ]

Spotkanie prowadzili: Grzegorz Chlasta z Polskiego Radia RDC i Małgorzata Pakier z Muzeum POLIN.

Publicerades den 29 apr. 2015
Zapraszamy do obejrzenia drugiej debaty z cyklu „O polskich Żydach szeptem i krzykiem”, która odbyła się w Muzeum POLIN w czwartek 23 kwietnia o godz. 18.00. Tym razem tematem dyskusji były związki kultury i sztuki z pamięcią i przeszłością.

W ostatnich latach polscy twórcy – artyści, pisarze, filmowcy – coraz chętniej sięgają po tematykę żydowską. Z jednej strony powstają poważne realistyczne dzieła, jak „W ciemności” Agnieszki Holland czy „Ida” Pawła Pawlikowskiego. Z drugiej pojawiają się projekty z pogranicza groteski i kiczu, w których Żydzi wracają do życia jako zombie (książka „Noc żywych Żydów” Igora Ostachowskiego) lub opętują żywych jako dybuki (Pożar w Burdelu), a tęsknotę za Żydami wypisuje się na ścianach (akcja Rafała Betlejewskiego).

O Żydach mówi się albo w kontekście martyrologicznym albo odnosząc się do poczucia braku i nieobecności. W codziennym życiu Żydzi funkcjonują najwyżej w postaci stereotypów, sprowadzając się do figurek Żydów z pieniążkiem lub nostalgicznych przedstawień przedwojennej polskiej wielokulturowości.

O czym to świadczy? Dlaczego historia i kultura polskich Żydów w sztuce, literaturze i filmie to coś, z czym należy się mierzyć, a nie po prostu źródło inspiracji?