WOLNY PTAK. DER FRAJER FOJGL. KARYKATURA Z PRASY ŻYDOWSKIEJ W NIEPODLEGŁEJ POLSCE

ŻYDOWSKI INSTYTUT HISTORYCZNY

Z okazji 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości 16 listopada w Żydowskim Instytucie Historycznym została otwarta pierwsza wystawa rysunków satyrycznych z międzywojennej prasy żydowskiej. Tytuł wystawy został zaczerpnięty z winiety jednego z pionierskich tygodników humorystyczno-satyrycznych „Der Frajer Fojgel” (Wolny ptak), który obrał za swój znak Orła Białego, symbol niepodległego państwa polskiego.

Wystawa Wolny ptak. Der Frajer Fojgl. Karykatura z prasy żydowskiej w niepodległej Polsce to wyprawa w nieznaną stronę dwudziestolecia międzywojennego, historia niepodległej Polski widziana oczami żydowskich karykaturzystów.

Autorami eksponowanych rysunków są artyści obdarzeni niebywałym talentem i wspaniałym poczuciem humoru, jak Jakub Bickels, Szaja Fajgenbojm, Samuel Finkelstein, Chaim Goldberg, Fryderyk Kleinman, Leon Dawid Izrael, Mendel Reif, Bronisław Schneider, P. Sternschuss, Artur Szyk, Janusz Trefler, Jehuda Wermus, Ignacy Witz oraz rzesza anonimowych rysowników. Ich dorobek pochłonęła II wojna światowa, wielu zginęło w gettach, obozach i łagrach. Prezentowane karykatury są nierzadko jedynym śladem ich istnienia.

Wszystkim tym wybitnym ludziom – rysownikom i satyrykom – pragniemy tą wystawą złożyć hołd. To oni są jej faktycznymi autorami.

Rysunki ukazują szeroką panoramę spraw, którymi żyli Żydzi polscy w okresie od odzyskania niepodległości przez Polskę do wybuchu wojny w 1939 roku. Są to przenikliwe, wyostrzone satyrycznie, obrazy przeszłości układające się w niezwykłą i zaskakującą opowieść o blaskach i cieniach życia mniejszości żydowskiej w niepodległej Polsce. Ilustrują istotne dla niej wydarzenia polityczne, społeczne i obyczajowe, pokazują żydowską społeczność zarówno od środka – jako odrębną wspólnotę narodową z jej wewnętrznymi podziałami i konfliktami, jak i w szerszej perspektywie – jako mniejszość etniczną pozostającą w skomplikowanych relacjach z polską większością. Wśród prac znajdą się rysunki komentujące przemiany obyczajowe, emancypację kobiet, obrazujące wielki kryzys gospodarczy, antysemityzm czy widmo nadciągającej Zagłady. Przedstawiają m.in. Marszałka Józefa Piłsudskiego, poetę Antoniego Słonimskiego, autora reformy walutowej Władysława Grabskiego czy dochodzącego do władzy Adolfa Hitlera.

Wszystkie prezentowane na wystawie karykatury pochodzą ze stałych rubryk satyrycznych oraz z gazet z dowcipami, nazywanych w jidysz wicblatami. Przed wojną wchodziły one w skład prasy humorystyczno-satyrycznej, która stanowiła całkowicie odrębną i dynamicznie rozwijającą się gałąź żydowskich mediów drukowanych na ziemiach polskich. Do wybuchu wojny ukazało się ponad 150 tytułów tej prasy, co stanowi rekordową liczbę w skali całej ówczesnej diaspory żydowskiej.

Wstęp bezpłatny do 31 grudnia 2018.

Wolny ptak. Der Frajer Fojgl. Karykatura z prasy żydowskiej w niepodległej Polsce

Termin | 16.11.2018–24.03.2019

Kuratorka wystawy | dr Agnieszka Żółkiewska

Mecenas | KGHM Polska Miedź

Partnerzy | Polskie Towarzystwo Studiów Jidyszystycznych, YIVO Institute for Jewish Research

Patroni Medialni | TVP Kultura, Midrasz, Chidusz

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Projekt realizowany w ramach obchodów setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.

DOES ISRAEL NEED TO BEWARE OF CHINESE GIFTS?

YAAKOV KATZ

In the last five years, China has turned into Israel’s biggest infrastructure partner, building roads, tunnels, ports, train tracks and more.
Prime Minister Benjamin Netanyahu and Chinese VP Wang Qishan attend the Committee on Innovation in Israel-China Foreign Ministry. (photo credit: GPO/KOBI GIDEON)

In May 2013, Prime Minister Benjamin Netanyahu flew to China, the first visit by an Israeli leader to the country in six years. Netanyahu made all the mandatory stops – the Great Wall, the Jewish Museum in Shanghai, and of course industrial parks and tech companies. But most important was the message he brought with him: Israel, he said at almost every stop, was looking to make deals.

“I came with a simple proposal,” he said at a meeting with President Xi Jinping: “that we seize the future using our respective advantages.”

And boy, has China seized on its advantages.

In the five years since, China has turned into Israel’s biggest infrastructure partner, building roads, tunnels, ports, train tracks and more. In the coming years, China and Israel will have signed infrastructure deals valued at tens of billions of shekels.

On land, Chinese companies are building 10 kilometers worth of tunnels in Tel Aviv along with the Red Line for the city’s light rail. Both deals are estimated to reach about NIS 6 billion.

At sea, a Chinese company is close to completing the construction of the new Ashdod Port, and another one has won a tender to manage the Haifa Port starting in 2021. These deals, too, are worth around NIS 6 billion.

Other projects that Chinese companies have expressed an interest in are Jerusalem’s light-rail Green Line, extending to the south of the city; Tel Aviv’s Green and Purple light-rail lines; the proposed Eilat-Tel Aviv railway; and the new Sorek 2 desalination plant. Chinese companies are also competing to supply Israel with locomotives for its light-rail systems in deals that could reach over NIS 3 billion.

This is not to mention the acquisition of companies like the dairy producer Tnuva and Makhteshim Agan, a world leader in crop protection solutions, as well as investments China has made in Israeli tech companies. Chinese money is said to account today for one-third of all investments in the Israeli technology sector.

These Chinese companies are, by the way, not just ordinary privately or publicly owned entities. They are owned by the state, meaning that when they come to a country, their interests are not strictly financial – they want to boost Chinese power: economically, diplomatically and militarily.

BILATERAL TRADE has predictably expanded and recently surpassed $13 billion, 200 times more than what it was a mere 26 years ago when the countries established diplomatic ties.
The interests vary. China wants Israeli technology, but also wants to expand its influence in the Middle East, as part of its “Belt and Road” initiative that is supposed to connect Beijing with some 70 countries across Asia, Africa, the Middle East and Europe with the goal of improving trade primarily through infrastructure investments.

It wants a foothold and presence in the region, from which it can project its power and present an alternative to the United States.

Israel wants to use its economic ties with China to get the country to change its voting pattern at the United Nations, as has been happening in recent years with India. While for the time being this has failed, Netanyahu’s interest in cozying up to China is also being done to ensure Israel’s economic growth, at a time when ties with Europe remain rocky due to the deadlock in the peace process. The Chinese don’t care about the conflict with the Palestinians; they want Israeli technology and Israeli infrastructure deals. The same cannot be said about the European Union.

And lastly, Israel wants to obtain its infrastructure cheaply. European and Israeli companies have difficulty competing with the Chinese for government tenders. As one Israeli executive explained to me this week, a European measurer costs $20,000; a Chinese one costs a third of that.

But all of this is coming at a price for Israel, and one that could prove to be far costlier than a European measurer. As our Washington correspondent Michael Wilner reported exclusively this week, the US Navy is considering stopping all operations in Haifa starting in 2021 when the Chinese take over management of the new Haifa Port.

This is not a simple matter. The Americans are deeply disturbed by the growing ties between Israel and China, especially now when Washington and Beijing are engaged in a fierce trade war. If the Chinese manage the Haifa Port, US Navy ships will simply stop docking there. That could set off a ripple effect that could impact the deeper and more strategic defense ties Israel has with the US.

THE CONCERN though is not just due to the trade war. China is a known hacker. In 2014, for example, reports came out that Chinese hackers had stolen military documents on Iron Dome, Arrow and drones from Israel Aerospace Industries and Rafael Advanced Defense Systems, two Israeli government-owned defense companies. In 2017, Chinese hackers reportedly stole restricted data connected to the F-35 stealth fighter jet, made by Lockheed Martin and in use by the Israeli Air Force.

Take the Tel Aviv light rail as an example. A Chinese company is competing for the tender of the communications system. If it wins, this means that the Chinese government will control an estimated 3,000 closed-circuit surveillance televisions adjacent to the Red Line in the Tel Aviv metropolitan area, along with the radio frequencies and communication in the tunnels. That raises privacy and security concerns as well as the potential threat of surveillance.

Some Israelis and Americans have been speaking out openly about this. Shaul Horev, a former Navy rear admiral and head of the Israeli Atomic Energy Commission, has advocated for the creation of a government oversight committee that would have to approve future deals with China. The committee would include members of the defense establishment who, unlike the Transportation Ministry, would be suited to consider how such deals could impact Israel’s defense ties with the US.

“In a world in which so much depends on how information moves, the types of systems we are using and the ability to collect information and intelligence from those systems is of significant concern,” Admiral Gary Roughhead, former chief of US Naval Operations, warned recently. “It’s not something that just Israel and the Port of Haifa should be concerned about. What is being tested on an Israeli warship, and how easily can those signals be picked up? What are the mechanisms in place to prevent that?”

WHAT CAN be done? That remains unclear. Intelligence and Transportation Minister Israel Katz was asked this week about Wilner’s Jerusalem Post report; he responded that the government was working to defuse the tension with the US. But, he added – albeit with a different metaphor – that the Israeli-Chinese ship has already sailed.

Katz told the Globes Business Conference that he had been asked by Netanyahu some nine years ago to travel to China and sign an MOU with the government to increase cooperation in infrastructure projects.

“This was an excellent decision for Israel,” he said. “We allowed them to compete in tenders for projects… I think we need to develop oversight mechanisms, but we need to differentiate between security and civilian issues.”
recommended by: Leon Rozenbaum

Moving forward, Israel needs to tread carefully, as the Trump administration will not tolerate Israel cozying up to China while the trade war continues between Beijing and Washington. Jerusalem needs to avoid finding itself as collateral damage. On the other hand, China has expertise Israel should not simply rule out.

When thinking about this issue, it is worth remembering what happened in 1967 after the Six Day War, when French leader Charles de Gaulle decided to stop selling arms to the State of Israel. The IDF discovered that it could only rely on itself when it comes to developing weapons – and that is exactly what it did, creating one of the most advanced and technologically savvy militaries in the world.

That spurred an amazing culture of innovation and entrepreneurship that has boosted not only the IDF, but the entire Israeli economy.

It might be worth considering this model when it comes to future national infrastructure projects. While a state-owned Chinese company built the Ashdod Port, two Israeli companies built the one in Haifa. And while the Chinese are digging tunnels in Tel Aviv, a new section of Road 6 (the Trans-Israel Highway) recently opened with three tunnels that were dug by an Israeli company.

Israel has capabilities and skills that should not go to waste. If we’ve learned anything from the past it is that in the end, we can only rely on ourselves.

Dlaczego wznowione sankcje wobec Iranu są dobre dla Palestyńczyków

Khaled Abu Toameh
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska

Administracja USA postanowiła wznowić sankcje wobec Teheranu, które zniosła w 2015 r. zgodnie z “porozumieniem nuklearnym”. Te sankcję są częścią starań Waszyngtonu, by zahamować irański program rakiet i program nuklearny oraz zmniejszyć jego wpływy na Bliskim Wschodzie. Na zdjęciu: Prezydent USA Donald Trump trzyma memorandum przywracające sankcje wobec Iranu w Białym Domu 8 maja 2018 r. (Zdjęcie: Chip Somodevilla/Getty Images)

Jeśli Stany Zjednoczone niepokoją się w sprawie narzucenia ostrzejszych sankcji na Iran, nie powinny się tym przejmować. Brak popularności wśród ludzi, którzy życzą ci źle, jest prawdopodobnie ceną za prawdziwe przywództwo.

Tymi, którzy się niepokoją i powinni się niepokoić, są Iran oraz jego palestyńscy sojusznicy i przyjaciele.

Administracja USA postanowiła wznowić sankcje wobec Teheranu, które zniosła w 2015 r. zgodnie z “porozumieniem nuklearnym”. Te sankcje są częścią starań Waszyngtonu, by zahamować irański program rakiet i program nuklearny oraz zmniejszyć jego wpływy na Bliskim Wschodzie.

Iran ma dwóch głównych sojuszników na palestyńskiej arenie: Hamas i Palestyński Islamski Dżihad (PIJ), islamistyczne grupy, które panują w Strefie Gazy i nie uznają prawa Izraela do istnienia. Gdyby nie finansowe i militarne wsparcie Iranu, te dwie grupy dawno już straciłyby władzę w Gazie.

Teraz, kiedy sankcje wobec Iranu zostały ponownie wprowadzone, Hamas i PIJ ostro potępiają administrację USA i przysięgają pełne poparcie dla Iranu.

“Sankcje USA mają na celu podważenie bezpieczeństwa i stabilności w regionie” oznajmiło kierownictwo Hamasu. Sankcje, dodał Hamas, mają także na celu podważenie palestyńskiej “niezłomności w obliczu amerykańskich planów i spisków”. Hamas “stoi wraz z irańskim rządem i narodem w obliczu tej amerykańsko-syjonistycznej arogancji”.

Hamas absurdalnie twierdzi, że amerykańskie sankcje podważają “bezpieczeństwo i stabilność w regionie”, nie zaś jego własne czyny i retoryka. W rzeczywistości wsparcie Iranu dla śmiercionośnego programu Hamasu sabotuje bezpieczeństwo i stabilność w regionie.

Przywódcy Hamasu często przechwalają się wsparciem Iranu dla ich grupy i dla innych palestyńskich grup zbrojnych w Strefie Gazy. Według Saleha Arouriego, wysokiego rangą funkcjonariusza Hamasu, Iran nadal dostarcza “wielkiej” pomocy palestyńskim grupom “oporu”, które walczą z Izraelem. “Irańskie wsparcie dla palestyńskiego oporu nigdy nie ustało” powiedział Arouri w niedawnym wywiadzie. “To poparcie jest znakiem powagi Iranu w przeciwstawianiu się syjonistycznemu tworowi”.

Tym, co funkcjonariusz Hamasu mówi w rzeczywistości, jest to, że dzięki wsparciu Iranu mieszczące się w Gazie palestyńskie grupy były w stanie w ciągu ostatnich dziesięciu lat wystrzelić tysiące pocisków na Izrael. Mówi także, że dzięki wsparciu Iranu Hamas nadal trzyma jako zakładników dwa miliony mieszkańców Strefy Gazy, których życie dosłownie zniszczyła polityka przywódców Hamasu.

Reakcja PIJ na sankcje wobec Iranu jest jeszcze bardziej surrealistyczna. W oświadczeniu wydanym w Strefie Gazy kierownictwo PIJ oskarżyło USA o “bandytyzm i terroryzm” nie tylko wobec Iranu, ale wobec wszystkich Arabów i muzułmanów.

To oskarżenie wysuwa dżihadystyczna organizacja, która przez ostatnie trzydzieści lat okaleczyła i zabiła tysiące Izraelczyków w zamachach terrorystycznych.

Cała ideologia i strategia PIJ opiera się na terroryzmie i bandytyzmie; jego celem było – i nadal jest – zniszczenie Izraela i ustanowienie suwerennego islamskiego państwa palestyńskiego.

Przesłanie, jakie głoszą Hamas i PIJ, głosi: Jak śmie administracja USA narzucać sankcje na Iran, jedyny kraj, który pomaga nam w wysiłkach kontynuowania ataków terrorystycznych na Izrael? Jak śmie administracja USA narzucać sankcje na kraj, który dostarcza nam pomocy finansowej, militarnej i politycznej, by pomóc nam w osiągnięciu celu zniszczenia Izraela i zastąpienia go państwem islamskim?

W reakcjach grup terrorystycznych w Gazie na sankcje wobec Iranu szczególnie przerażający jest ton groźby, jaki przyjmują wobec USA. Ich zaciekłą antyamerykańską retorykę można odczytać jako wezwanie do Arabów i muzułmanów, by obierali za cel amerykańskie interesy i obywateli na Bliskim Wschodzie. Hamas i PIJ mówią jasno i wyraźnie Arabom i muzułmanom, że Amerykanie stali się ich największymi wrogami, ponieważ każą islamski kraj i utrudniają dalszą walkę przeciwko Izraelowi.

Wznowione sankcje USA wobec Iranu są jednak dobrą wiadomością dla wielu Arabów i muzułmanów, którzy czują się zagrożeni działaniami i retoryką Teheranu. Iran od dawna pracuje systematycznie na rzecz podważenia umiarkowanych Arabów i muzułmanów w regionie. Iran już ingeruje w wewnętrzne sprawy Iraku, Syrii, Libanu, Jemenu i Palestyńczyków, jak również krajów Zatoki.

Wielu Arabów i muzułmanów podziela pogląd amerykańskiego sekretarza stanu, Mike’a Pompeo, który uznaje Iran za destabilizującą siłę na Bliskim Wschodzie.

Podzielając obawy Arabów i muzułmanów wobec Iranu, Anwar Eszki, emerytowany oficer wywiadu armii saudyjskiej i szef Middle East Center for Strategic and Legal Studies, napisał na Twitterze, że Izrael jest podejrzany o wrogość, podczas gdy Iran niewątpliwie jest wrogiem. Powiedział, że Izrael nie wystrzelił ani jednej kuli na Arabię Saudyjską, podczas gdy Iran ostrzeliwuje rakietami królestwo, także święte miasto Mekkę, za pośrednictwem szyickich rebeliantów Huti z Jemenu.

Podobnie wypowiedział się arabski komentator Mohammed al-Sheikh:

“Ajatollahowie muszą przebudzić się ze swojego szalonego, mesjańskiego snu i zrozumieć, że epoka wojen dżihadu, rajdów, okupacji i eksportu rewolucji już minęła. Irańskie przywództwo musi zrozumieć, podobnie jak zrobił to saudyjski następca tronu, że żyjemy w XXI wieku i musimy pracować na rzecz młodego pokolenia i na rzecz postępu. Ajatollahowie muszą powrócić na swoje naturalne miejsce – do meczetów – i zostawić politykę politykom”.

Sankcje USA wobec Iranu są poważnym ciosem dla przyjaciół Teheranu w Hamasie i PIJ. Te grupy terrorystyczne czeka niewyraźna przyszłość, kiedy sankcje zaczną odciskać piętno na gospodarce Iranu. Osłabienie Hamasu i PIJ wyłącznie posłuży sprawie pokoju i stabilności na Bliskim Wschodzie, Ten rozwój sytuacji jest dobry nie tylko dla Izraela, ale także dla Autonomii Palestyńskiej i jej prezydenta Mahmouda Abbasa.

Autonomia Palestyńska (AP) nienawidzi Iranu z powodu jego poparcia dla jej rywali w Hamasie. Palestyński ambasador w Paryżu mówił niedawno, że Iran finansuje pełne przemocy, cotygodniowe protesty między Strefą Gazy a Izraelem.

Jeden z wyższych doradców Abbasa, Azzam al-Ahmed, oskarżył w zeszłym roku Iran o ponoszenie pełnej odpowiedzialności za trwający spór między Hamasem a Fatahem, którego wynikiem jest rozłam między Zachodnim Brzegiem a Strefą Gazy.

Można by zatem oczekiwać, że Abbas i jego najwyżsi współpracownicy z zadowoleniem przyjmą decyzję USA o wznowieniu sankcji wobec Iranu. Kierownictwo Autonomii Palestyńskiej postanowiło jednak niczego takiego nie zrobić. Zamiast przyklasnąć tej decyzji Abbas i jego funkcjonariusze kontynuują słowne ataki na administrację USA i oskarżają ją o promowanie planu pokojowego, mającego na celu “likwidację” palestyńskich praw i sprawy.

Jak na ironię, powtarzające się ataki Autonomii Palestyńskiej na USA są wodą na młyn Hamasu, PIJ, a także Iranu.

Autonomia Palestyńska atakuje administrację USA, która stara się podważyć wrogów Abbasa: Hamas i Iran. Robiąc to, Autonomia Palestyńska i Abbas propagują antyamerykańskie uczucia na Bliskim Wschodzie. Codzienne ataki Autonomii Palestyńskiej na USA zradykalizowały niezliczonych Palestyńczyków, którzy nie są dłużej gotowi na zaakceptowanie jakiejkolwiek roli USA w procesie pokojowym na Bliskim Wschodzie.

Autonomia Palestyńska staje więc w jednym szeregu z własnymi wrogami. Hamas i PIJ mogą wkrótce stracić Iran jako głównego finansistę i sponsora, ale mogą zawsze liczyć na Abbasa i jego Autonomię Palestyńską w propagowaniu antyamerykańskich i antyizraelskich uczuć.

THREE SYNAGOGUES IN MARYLAND RECEIVE SUSPICIOUS LETTERS, NO HAZARDS FOUND

REUTERS

Synagogues are on high alert after a gunman who had made antisemitic slurs on social media opened fire in a Pittsburgh synagogue on Oct. 27, one of the deadliest attacks on Jews in US history.

Jewish Museum of Maryland, Lloyd St., Baltimore City, Maryland Lloyd Street Synagogue on the left and the Chizuk Amuno Synagogue on the far right. (photo credit: Wikimedia Commons)

Authorities found no dangerous substances on Monday after investigating three suspicious envelopes sent to synagogues in Baltimore County, Maryland.

The incidents come amid a rise in hate crimes in the United States, with a 37 percent spike in anti-Semitic attacks, the third straight year that such attacks have increased, FBI data released last month said.

“The letters appear to be similar in nature and do not convey any type of threat,” Baltimore County said on its website.

Two adults working in the offices of the Beth El Congregation opened an envelope and immediately complained of feeling nauseous, the county said.

The letter sent to Beth El contained religious information about Jesus, according to the CBS affiliate in Baltimore.

Hazardous materials crews found no dangerous substances, the county said.
Officials later responded to the Beth Isaac Adath Israel Congregation because of a suspicious envelope, which was not opened, the county said. No dangerous substances were found.

The Har Sinai Congregation received a letter a week ago and reported it to police on Monday after learning about the other incidents.

It did not contain any hazardous substances.

Synagogues are on high alert after a gunman who had made antisemitic slurs on social media opened fire in a Pittsburgh synagogue on Oct. 27, one of the deadliest attacks on Jews in US history.

Last week, an Ohio man, who said he admired the gunman in the Pittsburgh attack, was arrested and charged with planning an attack on another Jewish house of worship